Scheiding van tafel en bed, wat betekent dat nu precies?

Over een scheiding van tafel en bed bestaan veel misverstanden. Zo wordt er nogal eens gedacht dat er sprake is van een scheiding van tafel en bed vanaf het moment waarop je gescheiden van elkaar woont of leeft. In dit blog geef ik je meer informatie over de scheiding van tafel en bed, de procedure die leidt tot een scheiding van tafel en bed en de gevolgen van een scheiding van tafel en bed.

Het huwelijk

Een huwelijk is in de eerste plaats een emotionele verbintenis tussen twee personen. Een unieke relatie, je kunt in Nederland immers maar met één iemand getrouwd zijn. Een belofte van trouw, van eenheid met die ene unieke persoon. Voor de wet is een huwelijk vooral een verbintenis die de rechtsposities van de echtgenoten bepaalt. Een verbintenis waaruit ook rechten en plichten voortvloeien. De verplichting bijvoorbeeld om voor de ander te zorgen.

Echtscheiding

Een echtscheiding houdt in dat het huwelijk door echtscheiding wordt ontbonden. Het huwelijk eindigt en de rechtspositie ten opzichte van elkaar eindigt, met uitzondering van de rechten en verplichtingen die ook na de ontbinding van het huwelijk doorlopen. Zo loopt de onderhoudsverplichting, de zorgverplichting, ook na de ontbinding van het huwelijk nog voor een bepaalde tijd door.

De ontbinding van het huwelijk door echtscheiding komt tot stand op het moment waarop de ambtenaar van de burgerlijke stand de door de rechtbank gegeven echtscheidingsbeschikking aantekent op de huwelijksakte. Hiervoor wordt een tweede pagina gehecht aan de huwelijksakte, de “latere vermelding”, waarop de belangrijkste gegevens van de echtscheidingsbeschikking worden genoteerd. Je bent pas gescheiden op het moment waarop deze tweede pagina aan de huwelijksakte is gehecht.

Scheiding van tafel en bed

Ingeval van een scheiding van tafel en bed wordt het huwelijk niet ontbonden. Het huwelijk als instituut blijft bestaan en na een scheiding van tafel en bed ben je dus nog steeds getrouwd. De rechtspositie ten opzichte van elkaar verandert daarentegen wel, op dezelfde manier als dat deze verandert in geval van een echtscheiding. Alle regelingen die in het kader van een echtscheiding moeten worden getroffen zullen dus op dezelfde manier moeten worden getroffen in het kader van een scheiding van tafel en bed.

De rechtbankprocedure tot scheiding van tafel en bed is verder helemaal gelijk aan de rechtbankprocedure voor een echtscheiding. De beschikking van de rechtbank tot scheiding van tafel en bed komt echter niet bij de ambtenaar van de burgerlijke stand terecht. Het huwelijk blijft immers in stand na een scheiding van tafel en bed. De beschikking tot scheiding van tafel en bed wordt daarentegen ingeschreven in het huwelijksgoederenregister van de rechtbank. Dit is hetzelfde register als waar de huwelijkse voorwaarden worden ingeschreven. Het register is openbaar zodat derden, waaronder eventuele schuldeisers, na kunnen gaan in welke vermogensrechtelijke verhouding echtgenoten tot elkaar staan.

De scheiding van tafel en bed komt tot stand op het moment waarop de door de rechtbank gegeven beschikking tot scheiding van tafel wordt ingeschreven in het huwelijksgoederenregister van de rechtbank.

Gevolgen scheiding van tafel en bed

De gevolgen van een scheiding van tafel en bed zijn gelijk aan de gevolgen van een ontbinding van het huwelijk door echtscheiding, behoudens het feit dat het huwelijk an sich blijft bestaan. Omdat het huwelijk blijft bestaan, en wij in Nederland niet met meerdere personen getrouwd kunnen zijn, kun je na scheiding van tafel en bed dus wel met iemand anders gaan samenwonen maar je kunt met die persoon niet trouwen.

Opheffen scheiding van tafel en bed

Een echtscheiding kan niet opgeheven worden. Wil je na echtscheiding toch weer met je ex getrouwd zijn, dan zul je daartoe opnieuw met elkaar moeten trouwen. Een scheiding van tafel en bed kan daarentegen wel opgeheven worden. Op jullie beider verzoek kan de beschikking tot scheiding van tafel en bed worden doorgehaald in het huwelijksgoederenregister van de rechtbank. Na deze doorhaling ben je weer met elkaar getrouwd, inclusief alle rechten en plichten, alsof er nooit een scheiding van tafel en bed heeft plaatsgevonden.

Ontbinding van het huwelijk na scheiding van tafel en bed

Stel nu dat je na scheiding van tafel en bed alsnog de partner van je dromen tegenkomt en graag met hem/haar zou willen trouwen. Zolang het huwelijk niet ontbonden is, kun je niet met een ander trouwen. Er zal in dat geval dus eerst een ontbinding van het huwelijk na scheiding van tafel en bed moeten plaatsvinden. De ontbinding van het huwelijk na scheiding van tafel en bed kan op gemeenschappelijk verzoek van jou en je ex door de rechtbank worden uitgesproken.

De door de rechtbank te geven beschikking tot ontbinding van het huwelijk na scheiding van tafel en bed wordt door de ambtenaar van de burgerlijke stand middels een “latere vermelding” gehecht aan de huwelijksakte, waarmee de ontbinding van het huwelijk na scheiding van tafel en bed tot stand komt. Net zoals bij de echtscheidingsbeschikking. Vanaf het moment waarop deze latere vermelding is gehecht aan de huwelijksakte, en het huwelijk derhalve is ontbonden, staat het je vrij om met een ander te trouwen.

Wil jouw ex niet meewerken aan een gemeenschappelijk verzoek tot ontbinding van het huwelijk na scheiding van tafel en bed? Dan kan de rechtbank op jouw eenzijdig verzoek de ontbinding van het huwelijk na scheiding van tafel en bed uitspreken. Een dergelijk eenzijdig verzoek kan echter pas worden ingediend bij de rechtbank, drie jaar nadat de scheiding van tafel en bed tot stand is gekomen.

Wanneer een scheiding van tafel en bed?

In de praktijk wordt voornamelijk tot echtscheiding besloten. Soms kiest men echter heel bewust voor een scheiding van tafel en bed, meestal op basis van religieuze overwegingen. Ook om financiële redenen wordt soms gekozen voor een scheiding van tafel en bed. De relatie is dan nog goed, de echtgenoten willen het huwelijk dan ook graag in stand houden maar de vermogensrechtelijke posities daarbij volledig scheiden.