Duur van de onderhouds-verplichting

Op het moment waarop je trouwt, of een geregistreerd partnerschap sluit, volgt uit de wet een onderhoudsverplichting ten opzichte van elkaar. Deze onderhoudsverplichting loopt na (echt)scheiding door. Hoe lang de onderhoudsverplichting doorloopt is van meerdere factoren afhankelijk.

Verlenging van de termijnen: hardheidsclausule

Het eindigen van de alimentatie zou in bepaalde gevallen tot onredelijke situaties kunnen leiden. Dit zou bijvoorbeeld het geval kunnen zijn als de onderhoudsgerechtigde zorgdraagt voor een gehandicapt kind. Of zelf met (ernstige) gezondsheidsproblemen kampt. Lukt het niet samen tot afspraken te komen, dan kan de rechter beslissen of in jullie specifieke situatie de alimentatieverplichting eindigt, dan wel of het redelijk is de onderhoudstermijn te verlengen.

Duur van de onderhoudsverplichting tot 1 januari 2020 (oud)

Is het verzoekschrift tot echtscheiding bij de rechtbank ingediend vóór 1 januari 2020? Dan gelden voor jullie de “oude” termijnen:

Hoogte partneralimentatie

De hoogte van het bedrag aan partneralimentatie wordt berekend op basis van behoefte en draagkracht. De behoefte aan een bijdrage wordt in de meeste gevallen gebaseerd op de welvaart tijdens het huwelijk. Hierbij wordt er vanuit gegaan dat de behoefte kan worden gelijkgesteld aan 60% van het netto gezinsinkomen tijdens het huwelijk na aftrek van de kosten van de kinderen. Is deze manier niet toepasselijk, dan kan de behoefte ook worden berekend op basis van een gespecificeerde opgave van de alimentatiegerechtigde.

Nadat de behoefte is berekend wordt aan de kant van de alimentatieplichtige zijn of haar draagkracht berekend. Uit deze berekening volgt in welke mate de alimentatieplichtige uiteindelijk in de behoefte van de alimentatiegerechtigde kan bijdragen. Worden er door de alimentatieplichtige huwelijkse schulden afgelost, dan kan de situatie ontstaan dat er aan de kant van de alimentatiegerechtigde weliswaar behoefte bestaat aan partneralimentatie maar dat er aan de kant van de alimentatieplichtige geen ruimte is om alimentatie te kunnen betalen. Dit kan ook het geval zijn als de ruimte waarover de alimentatieplichtige beschikt volledig wordt gebruikt voor de kosten van de kinderen / kinderalimentatie.

De afspraken die over partneralimentatie kunnen worden gemaakt zijn divers, per situatie verschillend en vragen om maatwerk. Als jullie scheiden via mediation zal de mediator de toepasselijkheid van partneralimentatie met jullie bespreken en de berekeningen verzorgen.

Indexering alimentatie

Partneralimentatie wordt ieder jaar, steeds per 1 januari, geïndexeerd (verhoogd) met het wettelijk indexeringspercentage. Dit geldt ook voor kinderalimentatie. De indexeringsregeling wordt in het convenant en/of ouderschapsplan opgenomen maar volgt al uit de wet. Het percentage waarmee de alimentatie jaarlijks wordt verhoogd, wordt steeds rond de jaarwisseling gepubliceerd in de landelijke dagbladen en is ook terug te vinden op de website van het LBIO, het Landelijk Bureau Inning Onderhoudsbijdragen: bekijk indexeringspercentages

Het is belangrijk de alimentatie ieder jaar te indexeren (aan te passen). Doen jullie dat niet, dan ontstaat er wellicht ongewild een achterstand die in de loop der jaren kan oplopen tot een flink bedrag.

Wijzigen of aanpassen van partner-alimentatie

Partneralimentatie wordt berekend op basis van behoefte en draagkracht op het moment van de (echt)scheiding. Verandert er iets in het inkomen of de gezinssituatie van een van de ex-partners, dan kan dit aanleiding vormen de alimentatie aan te passen. Het maakt daarbij niet uit of partneralimentatie eerder overeen is gekomen of dat deze door de rechter is vastgesteld.

Wijzigingen binnen het tarievenstelsel

De fiscale aftrekbaarheid van partneralimentatie is in de afgelopen gewijzigd.  Zo was in 2019 betaalde partneralimentatie nog aftrekbaar tegen maximaal 51,75%. Dit tarief is geleidelijk afgebouwd naar 37,05% in het jaar 2023. Partneralimentatie wordt netto uitgerekend. Omdat deze alimentatie voor de alimentatieplichtige een aftrekpost vormt voor de inkomstenbelasting, wordt het gevonden bedrag vervolgens gebruteerd. Is de alimentatie eerder vastgesteld maar valt de alimentatieplichtige door de wijzigingen binnen de belastingtarieven in een lager tarief, dan is er minder belastingaftrek en betaalt de alimentatieplichtige dus eigenlijk netto een hoger bedrag dan op het moment van de scheiding berekend. Afhankelijk van de omstandigheden kan een herberekening van de alimentatie dan wenselijk zijn.

Aanvullend convenant

Voor het wijzigen van de afspraken rond partneralimentatie zullen nieuwe alimentatieberekeningen worden opgesteld, gebaseerd op de nieuwe situatie. Viae Novae Mediation adviseert de nieuwe afspraken vervolgens helder op te nemen in een aanvullend convenant. Op die manier wordt duidelijkheid gecreëerd over onder andere:

• de ingangsdatum van de nieuwe afspraken
• de datum waarop het nieuwe bedrag voor het eerst zal worden geïndexeerd
• de uitgangspunten (behoefte/draagkracht) die als basis hebben gediend voor de nieuwe afspraken

De nieuwe afspraken vormen op hun beurt weer de basis voor een eventuele toekomstige situatie waarin de afspraken opnieuw moeten worden aangepast. Het is daarom belangrijk dat de nieuwe afspraken op een goede manier worden vastgelegd.